Maymunlar sayyorasi. Per Bul

#MenOʻqiganKitob

🦍 Pyer Bul. "Maymunlar sayyorasi" (1963)

📓 Goodreads: 3.99/5
⭐️ Shaxsiy ball: 8/10 

Tan olish kerak, kitob bir nafasda astoydil qiziqib ketsangiz bir kunda tugatib qo'yish mumkin bo'lgan asar. Kitobning sodda til va uslub bilan yozilgani voqealar rivojini tushunish uchun alohida kuch sarflamaslikka yordam beradi. 

Asar Jim va Fillis ismli sevishganlarning kosmos uzra parvozi davomida shishaga joylangan noma'lum xatni topib olib, o'qishlaridan boshlanadi. Xatda uch kishi (jurnalist Uliss Merou, professor Antelle va uning assissenti Artur Levainlar) va Hektor ismli shimpanzelari bilan (balki mana shu yeri Jerom K. Jeromning "Qayiqdagi uchovlon, it hisobga kirmaydi" (1889) asariga alluziya bo'lgandir) Betelgeyze yulduzi tomon hayot mavjud bo'lgan yangi sayyorlarni aniqlash uchun tashkil qilingan ekskursiyaga otlanishgani haqida xabar bor edi.

Betelgeyze yulduziga yetib borib u yerda yerning egizagidek bir xil bo'lgan Soror (yun. "singil") sayyorasiga muvaffaqqiyatli qo'nishadi. Bu yerda ham allaqachon sivilizatsiya o'z cho'qqisiga erishgan. Hamma narsa deyarli yerdagidek. Faqat bitta muammo: bu yerda ongli mavjudot - maymunlar. Chiroyli kiyinishadi, chiroyli ovqatlanishadi. Ilm o'rganishadi, savdo-sotiq qilishadi va hokazo. Madaniyatning har bir yo'nalishida ular faol. Odamlar esa ongsiz bir mavjudot. Na gapirishni biladi. Na his-tuyg'ularni ifodalashni. Kiyinishni ham eplashmaydi xatto. Ovqat pishirish degan narsani umuman bilishmaydi. Xullas bu sayyorada inson deb atalmish mavjudotning hayvondan farqi yo'q. Qolgan voqealar jarayoni esa sizni kitobdan ko'z uzmay o'qishingizga sabab bo'lsa ajab emas.

 

Yozuvchi bu ilmiy-fantastik asari bilan goʻyoki butun insoniyat uchun oyna tutayotgandek. Biz hayvonot olamiga qilayotganlarimiz oʻzimizga nisbatan amalga oshirilsa, uni qanday qabul qilamiz? Hazrati inson boʻlish hissi qay darajada yoqimli?Bu kabi savollarga kitobni oʻqish davomida javob topasiz.

Kitob javonimda bu kitobga joy bormi? ✅ Bor. "Huzur" nashriyoti tomonidan chop etilgan va menga ma'qul kelgan ilk kitob. (Bu nashriyotdan oʻqigan ilk kitobim ham).  Garchi qattiq muqovada chop etilmagan bo'lsa ham, kitoblarim orasida qolishga munosib deb hisobladim. 

😄 Agar kitobni oʻqigan boʻlsangiz telegramdagi Quizbot yordamida kitob boʻyicha tuzilgan testlarni ishlab koʻrishingiz mumkin:

@QuizBot quiz:pefvHqus

Jahon adabiyotidan boshqa kitoblarga kichik taqrizlar. 

👁 @BahodirMahmud