#MenOʻqiganKitob
📓 Frans Kafka. Evrilish (Die Verwandlung) (1915)
Kafkaning bu asari insoniyatning ichki iztiroblari, yolgʻizlik va oʻzgalardan begonalashuv haqidagi teran psixologik dramadir.
Asarda bosh qahramon Gregor Zamza bir kuni ertalab yotoqda gʻayritabiiy tarzda ulkan hasharotga aylanib qolganini ko'radi. Shundan soʻng uning oilaviy hayoti, o'zini anglash va jamiyat bilan munosabatlari keskin oʻzgarib ketadi.
Asar nima haqida? Gregorning jismonan hasharotga aylanishi metafora boʻlib, insonning jamiyatda oʻzini yoʻqotishi, insoniy qadr-qimmatdan ayrilishi haqida. Boshida oilasi Gregorni tushunishga urinadi, lekin vaqt o'tgan sayin unga begonalashib boradi. Bu, inson hayotining ko'pincha yakkalanish va tushunilmaslik holatlarini ifodalaydi.
Kafka uslubi va voqealar rivoji: Kafka o‘zining sodda, ammo ta’sirli tili orqali kundalik hayotni qo'rqinchli fantastika bilan uyg'unlashtiradi. Gregorning doimo qurbonlik ko‘rinishida tasvirlanishi va oilasi tomonidan kamsitilishi, asarda insoniy munosabatlarning salbiy jihatlarini ko‘rsatadi. Asar davomida Gregorga achinasiz, lekin ba’zida uning passiv qahramonligi bilan asabiylashasiz ham.
Asar nima demoqchi? Hayotning mantiqsizligi va insonning jamiyatdagi o‘rnini o‘ylashga undaydi. Kafka buni oddiy, ammo dahshatli shaklda ko‘rsatadi. "Evrilish" insonning oʻzini yoʻqotishi va begonalashuv haqidagi universal hikoya.
Kitobni tavsiya qilamanmi? ✅ Albatta. Asar, insoniy munosabatlar va jamiyatning murakkab tomonlarini o‘rganishni istagan har bir kitobxon uchun muhim.
📚 Men o'qigan boshqa kitoblarga taqrizlar (https://t.me/BahodirMahmud/304)
Frans Kafka "Evrilish"
"Evrilish" hikoyasida Grigori Zamza ertalab uyqudan uygʻonsa, hasharot qiyofasiga kirib qolganini biladi va u hasharot qiyofasida olamdan oʻtadi. Hasharot-odam ijtimoiy chiqitning, ijtimoiy xoʻrlikning koʻrinishidir. Zamzaning odam boʻlib yashashi uchun hech qanday ehtiyoj yoʻq edi, undan odam boʻlib yashash talab ham qilinmadi, oqibatda evrilish yuz berdi, odam talab qilingan ehtiyoj mahsuliga – hasharotga aylandi. Zamzaning fojiasi, koʻpgina tadqiqotchilar ta’kidlaganidek, jamiyat maxluqiga aylangan odam boʻlganida emas, balki aynan shu jamiyatda odam boʻlib yashash ehtiyoji yoʻqligidadir. Ehtiyoj boʻlmagan joyda hojat ham boʻlmaydi. Odam boʻlib yashash ehtiyoji yoʻq jamiyatda odamlar hasharotga va maxluqqa aylanadi.
Nazar Eshonqulning
"Kitob bandasi" kitobidan